Welke teksten zijn het helderst?
Hoe weten we welke teksten het helderst zijn?
Wat doen we om te weten welke teksten het duidelijkst zijn? Wij onderzoeken drie dingen:
1. Vragen
We vragen mensen welke teksten ze het duidelijkst vinden. We vragen ze te kiezen uit twee of meer teksten over hetzelfde onderwerp. Soms zijn het passages uit beleidsteksten over hetzelfde onderwerp, of teksten uit kranten. Soms schrijven we zelf versies van een tekst.
2. Leestijd meten
We meten de leestijd. Het idee: een glasheldere tekst lees je sneller. We leggen mensen teksten voor en meten hoe lang ze erover doen de tekst te lezen.
3. We onderzoeken wat beklijft
We vragen mensen teksten te lezen en stellen daarna vragen over de inhoud van de tekst. Het idee: de informatie in een zakelijke, glasheldere tekst, onthoud je beter.
Wat zijn glasheldere teksten?
De uitkomsten van onderzoek naar heldere teksten leveren dynamisch inzicht in glasheldere teksten. Per doelgroep, per tekstsoort en per medium kunnen we bepalen wat teksten duidelijker maakt. We nemen ook veranderingen waar in de manier waarop mensen teksten lezen.
Wat maakt teksten glashelder? De inzichten kun je verdelen in de volgende categorieën:
- Structuur
- Formulering
- Zinsbouw
- Woordkeuze
Test Glashelder schrijven
Test Glashelder schrijven: de lijdende vorm
- Test hoe (on)duidelijk je de lijdende vorm vindt
- Test of je keuze overeenkomt met mensen die de test voor je invulden
Hoe werkt de test? Je ziet twee zinnen. Maak je keuze: welke vindt een lezer volgens jou het duidelijkst? Klik op de rode balk: begin de quiz. Je krijgt 24 vragen. Duur: gemiddeld 5 minuten.
We vragen je een naam en e-mailadres in te vullen. Waarom? Na afloop ontvang je direct een e-mail met je resultaten en een toelichting. En Hogeschool Utrecht neemt maximaal één keer contact met je op via dit mailadres. Daarna verdwijnt je mailadres in de prullenbak. Hogeschool Utrecht hecht namelijk waarde aan je privacy.
Test Glashelder schrijven: de plaats van de kernzin
- Test hoe (on)duidelijk een kernzin een alinea maakt
- Test of je keuze overeenkomt met mensen die de test voor je invulden
Hoe werkt de test? Je ziet twee alinea’s. De alinea’s zijn bijna identiek. Alleen de plaats van de kernzin verschilt. Bij de ene alinea staat de kernzin aan het begin, bij de andere aan het eind. Welk effect heeft dat? Maak je keuze: welke van de twee vindt een lezer, volgens jou, het duidelijkst? Klik op de rode balk: begin de quiz. Je krijgt 24 vragen. Duur: gemiddeld 15 minuten.
We vragen je een naam en e-mailadres in te vullen. Waarom? Na afloop ontvang je direct een e-mail met je resultaten en een toelichting. En Hogeschool Utrecht neemt maximaal één keer contact met je op via dit mailadres. Daarna verdwijnt je mailadres in de prullenbak. Hogeschool Utrecht hecht namelijk waarde aan je privacy.
Test Glashelder schrijven: de voorzetseluitdrukking
- Test hoe helder je voorzetseluitdrukkingen vindt
- Test of je keuze overeenkomt met mensen die de test voor je invulden
Hoe werkt de test? Je ziet twee zinnen. Maak je keuze: welke van de twee vindt een lezer het duidelijkst? Klik op de rode balk: begin de quiz. Je krijgt 24 vragen. Duur: gemiddeld 5 minuten.
We vragen je een naam en e-mailadres in te vullen. Waarom? Na afloop ontvang je direct een e-mail met je resultaten en een toelichting. En Hogeschool Utrecht neemt maximaal één keer contact met je op via dit mailadres. Daarna verdwijnt je mailadres in de prullenbak. Hogeschool Utrecht hecht namelijk waarde aan je privacy.
Test Glashelder schrijven: kernzinnen met voldoende informatie
- Test hoe (on)duidelijk een kernzin een alinea maakt
- Test of je keuze overeenkomt met mensen die de test voor je invulden
Hoe werkt de test? Je ziet twee alinea’s. De alinea’s zijn bijna identiek. Alleen de kernzin verschilt (en die hebben we voor het gemak aan het begin van de alinea gezet). De ene alinea heeft een kernzin met precies voldoende informatie, de andere een kernzin met te veel of te weinig informatie. Maak je keuze: welke van de twee vindt een lezer, volgens jou, het duidelijkst? Klik op de rode balk: begin de quiz. Je krijgt 24 vragen. Duur: gemiddeld 16 minuten.
We vragen je een naam en e-mailadres in te vullen. Waarom? Na afloop ontvang je direct een e-mail met je resultaten en een toelichting. En Hogeschool Utrecht neemt maximaal één keer contact met je op via dit mailadres. Daarna verdwijnt je mailadres in de prullenbak. Hogeschool Utrecht hecht namelijk waarde aan je privacy.
Lees het begin van een beleidstekst hieronder:
Voorstel wijzigingen Studiekeuzemarkt 2015-16,
Een van de pijlers binnen het Bachercollege wordt gevormd door het bieden van vrije ruimte aan studenten om zelf (een deel van) hun eigen studie samen te stellen op basis van hun interesse en ambitie. Uitgangspunt is dat de student hierbij aan het roer staat, maar ondersteuning krijgt vanuit de instelling.
In de stappen die studenten bij hun keuzeproces doorlopen is de volgende ondersteuning voorzien:
- Informatievoorziening: digitale studiegids, KSFG, facultaire voorlichting;
- StudentApp voor het koppelen van interesses en roostertechnische mogelijkheden;
- Coaching op keuzeproces door docentcoach;
- Studiekeuzemarkt (Skm) voor verdieping op de keuze.
De Skm is bedoeld als een verdiepend moment in het keuzeproces. Het wordt georganiseerd in Q3 en heeft het karakter van een markt, waar keuzepakketeigenaren en PL-leerlijnhouders de gelegenheid bieden aan studenten om, groepsgewijs, vragen te stellen. Hiertoe tekenen studenten in op een tijdslot (8 minuten). Via de vragen verzamelen studenten aanvullende informatie die zij nodig hebben met betrekking tot het maken van een goede keuze of het zich verder oriënteren op (aanvullende) losse vakken.
Glashelder schrijven
Glashelder schrijven: hoe pak je het aan? De tekst hiernaast over de Studiekeuzemarkt, vind je die leesbaar of eerder onleesbaar? De auteur van een dergelijke tekst vindt de tekst waarschijnlijk helderder dan de lezers. Daarvoor is een verklaring. Een auteur weet bij elk woord wat hij ‘eigenlijk bedoelt’, de lezer heeft alleen de woorden en leidt daaruit af wat de auteur bedoelt.
In een schema ziet het verschil tussen lezer en schrijver er zo uit:
Gebeurtenis – schrijver – woorden – lezer – beeld van de gebeurtenis
Stel je hebt een tekst, van jezelf of van een ander. Het doel: de tekst zo helder mogelijk maken. Wat doe je? Bij Informatief Schrijven leren we je hoe je teksten glashelder maakt. Natuurlijk leer je een lijdende vorm herkennen. Uiteraard leer je ook de fijne kneepjes van tekststructuur en de meest effectieve werking van kernzinnen. Maar het doel is: uitstijgen boven de technieken en glasheldere teksten schrijven.
Heb je Informatief Schrijven gevolgd, dan zie je het direct. De tekst hiernaast mist kernzinnen. De tekst is een beleidstekst, maar mist een direct appel, een voorstel of propositie. En in de tekst gebruikt de auteur lijdende vormen, voorzetseluitdrukkingen en andere formuleringen die de leesbaarheid schaden. Als je dit ziet, weet je wat je doet, pas je het moeiteloos aan. En… dan ontdek je dat de auteur uiteindelijk een interessant punt maakt waar de organisatie voordeel uit kan halen. De auteur plaatste het interessante punt aan het einde. Haal dat naar voren en je hebt niet alleen een glasheldere tekst, maar misschien ook wel een die meer overtuigt.